گس فی چیست؟

تعریف گس فی

گس فی (Gas Fee) اصطلاحی پرکاربرد در بین فعالان بازار رمز ارزها است که به هزینه پرداختی کاربران برای انجام تراکنش‌ در شبکه‌هایی مانند اتریوم اشاره می‌کند. این هزینه همچون کارمزد تراکنش‌های بانکی مانند کارت به کارت کردن پول در دنیای واقعی است و به ماینرها در ازای پردازش و ثبت قراردادهای هوشمند در بلاکچین پرداخت می‌شود.

کارمزد یا همان "Gas Fee" معمولا عدد ثابتی ندارد و محاسبه آن اغلب براساس ترافیک شبکه انجام می‌شود. اگر به تازگی وارد دنیای معامله‌گران ارزهای دیجیتال شده‌اید و برای تراکنش‌های خود نیاز به گس دارید، مطالعه این مقاله از صرافی اینوسویت به شما کمک می‌کند تا با نحوه محاسبه و خرید گس‌فی بیشتر آشنا شوید.

گس فی چیست؟

به کارمزد تراکنش‌ها در دنیای بلاکچین Gas Fee می‌گویند، این هزینه را باید کاربران جهت اجرای قراردادهای هوشمند در شبکه پرداخت کنند. گس به معنای سوخت است و دقیقا مانند بنزین و گاز برای خودروها عمل می‌کند. یعنی همان‌طور که برای حرکت خودرو و سفر با آن نیاز به سوخت دارید، برای تراکنش در بازار رمز ارزها نیز باید هزینه بپردازید که به آن گس فی می‌گویند. این هزینه را ماینرها در سیستم‌های "Proof of Work" و اعتبارسنج‌ها در سیستم‌های "Proof of Stake" دریافت می‌کنند تا تراکنش‌ها را پردازش کرده و آن‌ها را به بلاک چین اضافه نمایند.

هریک از شبکه‌های بلاکچین یک توکن بومی دارند و گس فی در این شبکه‌ها براساس آن محاسبه می‌شود. در یک شبکه بلاکچین مانند اتریوم (ETH) این هزینه متغیر بوده و به ماینرها بر اساس اتر گس فی را محاسبه می‌کنند. این موضوع برای شبکه تون (TON)، آربیتروم (ARB) و بی ان بی (BNB) نیز صدق می‌کند و در این شبکه‌ها گس فی با توکن بومی همان شبکه یعنی تون، آربیتروم و بی ان بی محاسبه می‌شود.

گس فی (Gas Fee) چگونه محاسبه می‌شود؟

پرداخت Gas Fee برای انجام هر تراکنش ضروری است و بدون پرداخت این هزینه تراکنش‌ها انجام نمی‌شود. در واقع گس تعادلی بین هزینه و تجربه کاربری ایجاد می‌کند. هزینه گس فی اتریوم یا سایر شبکه‌ها، تحت تاثیر عرضه و تقاضا در آن شبکه قرار دارد و با افزایش تعداد کاربران و تراکنش‌ها این هزینه افزایش می‌یابد.

برخی تصور می‌کنند که مبلغ دریافتی بابت هر تراکنش یا همان گس فی توسط ماینرها تعیین می‌شود، اما واقعیت خلاف این را نشان می‌دهد. در واقع معامله‌گران تعیین کننده هزینه گس هستند و افزایش یا کاهش عرضه و تقاضا در بازار توسط کاربران، Gas Fee را مشخص می‌کند. به حاصل‌ضرب قیمت گس (Gas Price) و مقدار گس (Gas Limit) مورد نیاز برای تراکنش، هزینه نهایی یا گس فی گفته می‌شود که در این رابطه منظور از قیمت و مقدار گس به شرح زیر است:

گس پرایس :(Gas Price) قیمتی که کاربر حاضر است برای هر واحد گس پرداخت کند. تعیین قیمت بر اساس عرضه و تقاضا در شبکه انجام شده و معمولا به اتر (ETH) بیان می‌شود. گس لیمیت (Gas Limit): مقدار کل گس مورد نیاز برای اجرای یک تراکنش یا قرارداد هوشمند. این مقدار بر اساس پیچیدگی محاسباتی تراکنش تعیین می‌شود. گس لیمیت (Gas Limit) حداکثر میزان گس تخصیص‌یافته به یک معامله است. این مقدار بر اساس پیچیدگی محاسباتی تراکنش تعیین می‌شود. "هزینه کل یا Gas Fee = گس پرایس × مقدار گس لیمیت"

واحد اندازه ‌گیری گس

جی وی (Gwei) واحد اندازه‌گیری گس در شبکه اتریوم مخفف "Gigawei" است و برابر با یک میلیارد Wei یا همان کوچک‌ترین واحد اتریوم محاسبه می‌شود. هر یک Gwei معادل 0.000000001 اتریوم (ETH) است. معمولا از این واحد برای بیان قیمت گس فی استفاده می‌کنند.

تبدیل گس به اتر

برای تبدیل مقدار گس به اتر، ابتدا باید هزینه کل تراکنش را با استفاده از فرمول گس فی محاسبه کنید. گس پرایس معمولا به صورت Gwei بر واحد گس است و گس لیمیت نیز میزان گس مورد نیاز برای تراکنش را تعیین می‌کند. سپس با تقسیم هزینه کل به واحد اتر (که هر یک اتر (ETH) معادل یک میلیارد Gwei است به‌راحتی می‌توانید مقدار هزینه را به اتر تبدیل کنید.

چرا به گس فی نیاز داریم؟

اجرا و تایید تراکنش مربوط به قراردادهای هوشمند توسط ماینرها شبکه اتریوم انجام می‌شود و آن‌ها در ازای انجام این کار گس فی دریافت می‌کنند. امنیت شبکه اتریوم به هش ریت وابسته است و برای تراکنش‌ها از الگوریتم اثبات کار (PoW) استفاده می‌کند. بنابراین هر چه ماینرها Gas Fee بیشتری دریافت نمایند، امنیت شبکه نیز افزایش می‌یابد. بدون دریافت این هزینه، ماینرها انگیزه‌ای برای تایید تراکنش‌ها نخواهند داشت و در نتیجه شبکه دچار اختلال می‌شود. به‌صورت کلی دریافت کارمزد تراکنش در شبکه‌های بلاکچینی مانند اتریوم نقش حیاتی دارد و به‌دلایل مختلفی ضروری است:

انگیزه برای ماینرها و اعتبارسنج‌ها

ماینرها و اعتبارسنج‌ها وظیفه تایید و پردازش تراکنش‌ها و افزودن آن‌ها به بلاکچین را بر عهده دارند. پرداخت گس فی به آن‌ها انگیزه می‌دهد که تراکنش‌ها را با اولویت پردازش کنند.

پیشگیری از حملات اسپم و سوءاستفاده

Gas Fee به‌عنوان یک مکانیزم جلوگیری از حملات اسپم در شبکه بلاکچین عمل می‌کند. اگر ارسال تراکنش‌ها هیچ هزینه‌ای نداشت، افراد مختلف می‌توانستند به سادگی تعداد زیادی تراکنش بی‌ارزش را به شبکه بفرستند و موجب اشغال فضای بلاکچین و کندی شبکه شوند.

مدیریت منابع و ترافیک شبکه

در یک شبکه بلاکچینی منابع و ظرفیت پردازش تراکنش‌ها محدود است و اگر هزینه‌ای برای ثبت در بلاک چین در هنگام تراکنش دریافت نشود، ترافیک شبکه با مشکل مواجه خواهد شد. بنابراین افزایش هزینه گس برای مدیریت منابع ضروری است تا فقط معامله‌گرانی که با انجام تراکنش با هزینه بالا موافق هستند، اقدام به ثبت درخواست خود کنند. این موضوع به مدیریت بهتر منابع شبکه و تخصیص بهینه آن‌ها کمک می‌کند.

تضمین امنیت شبکه

هزینه‌ای که برای گس در نظر گرفته‌ می‌شود، روی امنیت شبکه نیز تاثیر مثبت دارد و احتمال اجرای حملات پیچیده و پرهزینه بر بستر قراردادهای هوشمند را کاهش می‌دهد.

حفظ اقتصاد داخلی شبکه

گس فی‌ها بخشی از اقتصاد داخلی شبکه‌های بلاکچینی مانند اتریوم را تشکیل می‌دهند و به گردش ارزش در داخل شبکه کمک می‌کنند. پرداخت هزینه تراکنش یا همان سوخت به ماینرها و اعتبارسنج‌ها به حفظ این اکوسیستم و تامین منابع مالی آن کمک می‌کند. Gas Fee نقش اساسی در تضمین کارایی، امنیت و پایداری شبکه‌های بلاکچین دارند و بدون آن‌ها شبکه ممکن است با مشکلات جدی مواجه شود.

برای چه تراکنش‌هایی باید گس فی پرداخت کرد؟

عوامل موثر بر Gas Fee شامل پیچیدگی و حجم تراکنش، ترافیک شبکه، قیمت فعلی اتر (ETH)، و تعداد کاربران فعال در شبکه است. برای انجام تراکنش‌های مختلفی در شبکه اتریوم باید گس فی بپردازید، این موارد عبارتند از:

انتقال ارزهای دیجیتال مانند اتر:

برای انتقال اتر یا توکن‌های مبتنی بر اتریوم از یک کیف پول به کیف پول دیگر پرداخت گس الزامی است و بدون هزینه نمی‌توان این تراکنش‌ها را انجام داد.

ایجاد و اجرای قراردادهای هوشمند:

برای اجرایی کردن قراردادهای هوشمند (Smart Contract) یا تغییر وضعیت آن‌ها نیز پرداخت گس الزامی است و معامله‌گران باید این هزینه را برای تراکنش‌های خود در نظر بگیرند. برای انتشار قراردادهای جدید یا به‌روزرسانی قراردادهای موجود نیز گس دریافت می‌شود.

ایجاد داده در بلاکچین:

برای اضافه کردن داده‌های جدید یا تغییر در داده‌های موجود در بلاک‌چین نیز تراکنش‌ها باید در شبکه بلاک‌چین صورت گیرد که این عملیات با مصرف گس همراه است.

تراکنش‌های مربوط به DApps:

اگر از برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) استفاده می‌کنید، باید برای تعامل با بلاکچین هزینه گس بپردازید.

راهکارهای کاهش هزینه گس فی

برای کاهش هزینه Gas Fee در شبکه‌های بلاکچینی مانند اتریوم می‌توان از روش‌های مختلفی مانند تغییر در زمان انجام معاملات استفاده کرد. کارمزد تراکنش‌ها در زمان‌های اوج ترافیک شبکه معمولا بیشتر از سایر مواقع است. معامله‌گران حرفه‌ای برای صرفه‌جویی در هزینه گس معمولا ساعات خلوت‌تر شب یا آخر هفته‌ها را برای انجام تراکنش انتخاب می‌کنند. برخی کیف پول‌ها و پلتفرم‌ها به کاربران این امکان را می‌دهند که قیمت گس را به صورت دستی تنظیم کنند. استفاده از کیف پول‌های امنیبوس در شبکه‌های ارزهای دیجیتال به‌ویژه برای کاهش هزینه‌های گس (Gas Fees) بسیار موثر است.

همچنین ابزارهایی وجود دارند که ترافیک شبکه و هزینه‌های گس را مانیتور می‌کنند، کاربران تازه کار نیز با کمک این ابزارها می‌توانند هزینه تراکنش‌های خود را مدیریت نمایند. شبکه‌های لایه دوم (Layer 2 Networks) مانند Polygon، Arbitrum و Optimism برای کاهش هزینه‌های گس‌فی و افزایش سرعت تراکنش‌ها با اجرای عملیات خارج از شبکه اصلی بلاک‌چین طراحی شده‌اند. این شبکه‌ها از تکنولوژی‌هایی نظیر State Channels، Plasma، و Rollups برای کاهش حجم داده‌ها و بهبود کارایی استفاده می‌کنند.

چطور قیمت گس فی را چک کنیم؟

همان‌طور که در قسمت‌های قبل نیز اشاره کردیم، برای نمایش هزینه گس اتریوم به صورت لحظه‌ای تنوع پلتفرم‌ها زیاد است. اما از بین این سایت‌ها می‌توان سایت Coin Market Cap را به‌عنوان یکی از منابع کاربردی معرفی کرد که در آن قیمت گس را به‌صورت Gwei نمایش داده می‌شود. البته در بین فعالان بازار رمز ارزها سایت اتراسکن، معتبرترین مرجع برای بررسی Gas Price است و آن را به‌عنوان اکسپلورر رسمی اتریوم معرفی می‌کنند. اطلاعات این سایت دقیق و به‌روز است و کاربران با آسودگی خاطر می‌توانند کارمزد تراکنش‌ها خود را با بررسی نرخ گس در این سایت محاسبه کنند.

چطور گس فی بخریم؟

تهیه Gas Fee یکی از دغدغه‌های اصلی کاربران فعال در بازار رمز ارزها برای انجام تراکنش است و اغلب افراد به‌دنبال روشی مطمئن برای خرید گس مورد نیاز خود هستند. قبل از تهیه گس باید ارز دیجیتال مربوطه را خریداری کرده و سپس بر اساس مقدار تراکنش گس تهیه کنید.

هنگامی که قصد انجام تراکنش در شبکه اتریوم را دارید، گس فی به‌طور خودکار از موجودی اتر(ETH) شما کسر خواهد شد. برای به دست آوردن اتر می‌توانید از صرافی‌های ارز دیجیتال معتبر استفاده کنید و پس از خرید، آن را به کیف پول خود منتقل کنید تا در هنگام نیاز گس آماده داشته باشید. اینوسویت یکی از صرافی‌هایی است که در حال حاضر امکان تهیه گس فی با حداقل هزینه یعنی ۵۰ هزارتومان را برای کاربران خود فراهم کرده تا همه بتوانند از این امکان برای تراکنش استفاده کنند.

جمع‌بندی

گس فی در شبکه‌های بلاک‌چین به‌ویژه اتریوم، به‌عنوان ابزاری کلیدی برای مدیریت و کنترل تراکنش‌ها عمل می‌کند و اهمیت آن فراتر از هزینه‌های مالی ساده است. این هزینه نه تنها به حفظ امنیت و کارایی شبکه کمک می‌کند، بلکه به ایجاد انگیزه برای کاربران جهت انجام تراکنش‌ها با دقت و بهینه‌سازی مصرف منابع می‌پردازد.

اگر برای انجام تراکنش‌های خود در شبکه اتریوم، تون، سولانا، آربیتروم یا بی ان بی نیاز به گس فی دارید، صرافی اینوسویت این امکان را برای شما فراهم کرده تا به‌صورت کاملا آنلاین و با حداقل هزینه یعنی ۵۰ هزارتومان بتوانید از طریق درگاه امن این صرافی گس مورد نیاز خود را تهیه کنید.